УИХ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга асан Б.Баасандорж яллагдагчаар татсан тогтоолтойгоо танилцсан байна. Түүнтэй хамт яллагдагчаар татагдсан УИХ-ын дэд дарга асан Х.Булгантуяа нь ТЕГ-ын гаргасан тогтоолтой танилцахгүй, муур хулгана болж яваа гэнэ.
Тэднийг Үндсэн хууль зөрчин, Төрийн эрхийг хууль бусаар авсан хэрэгт буруутган, УЕП-оос яллагдагчаар татсан агаад ТЕГ мөрдөн шалгаж байгаа юм.
2025 оны аравдугаар сарын 16-17-нд Г.Занданшатарын Засгийн газрыг огцруулах УИХ-ын чуулганы хуралдааныг УИХ-ын дэд дарга асан Х.Булгантуяа даргалсан байдаг. Харамсалтай нь, түүнийг Үндсэн хууль зөрчин, Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны саналын томъёоллоор санал хураасан гэсэн Үндсэн хуулийн Цэцийн Их суудлын хуралдааны дүгнэлт аравдугаар сарын 22-нд гарсан бий.
Х.Булгантуяагийн эл үйлдэл Үндсэн хууль зөрчиж буйг академич С.Нарангэрэл, гавьяат хуульч Н.Лүндэндорж нарын олон хуульч тухайн үед багагүй сануулсан ч, тэрбээр үл тоосон нь үнэн.
Засгийн газраас гаргасан гомдлын дагуу Үндсэн хуулийн Цэцээс Их суудлын хуралдаанаа яаралтай горимоор хуралдуулсан. Хуралд оролцогч Х.Булгантуяа бусад гэрч нарын хамт ҮХЦ-ийн танхимд багагүй үймээн дэгдээгээд зогсохгүй Их суудлын хуралдааныг хаяж гарсан нь бас нэг факт.
Үндсэн хуулийн Цэцээс Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны дэмжээгүй саналыг “дэмжье” гэсэн саналын томъёоллоор санал хураасан УИХ-ын 95-р тогтоолыг Үндсэн хууль зөрчсөн гэж дүгнэсэн билээ. Мөн УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдааны аравдугаар сарын 16 болон 17-ны хоёр өдрийн ирцийг нийлүүлэн, 51 хувийн ирцээр хуралдааныг эхлүүлэн, санал хураасан нь эцэг хууль зөрчсөн байна гэж үзсэн. Товчхондоо, ҮХЦ-ийн дүгнэлт Х.Булгантуяаг төрийн эргэлт хийснийг тогтоосон гэсэн үг.
Төрийн эргэлт хийх нь хүнд ялтай гэмт хэрэгт тооцогддог. Эрүүгийн хуулийн 19.2 дугаар зүйлд "Төрийн эрх барих дээд байгууллагын эрх мэдлийг хууль бусаар авах, хадгалах зорилгоор үгсэн тохирч хүчирхийллийн аргаар авахад бэлтгэсэн, зохион байгуулсан, оролцсон, санхүүгийн дэмжлэг үзүүлсэн; төрийн эрх барих дээд байгууллагын эрх мэдлийг хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаанд хүч хэрэглэн саад учруулсан бол 12-20 жил хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгэнэ" гэж заасан байдаг.
Түүний үг-үйлдлээс харахад Монголын төрийн бүх институциэр тохуурхаж байна гэлтэй.
Уул шугамандаа, Засгийн газрыг хууль бусаар огцруулж байгаагаа ч тэрбээр сайн мэдэж байсан. Хуулийн сургууль төгссөн, хууль тогтоох байгууллагад хоёр удаа сонгогдсон Х.Булгантуяа Үндсэн хууль зөрчиж байгаагаа ч гадарлахтай өндөр боловсролтой эмэгтэй. Тиймдээ ч Г.Занданшатараас уучлалт гуйж хэлсэн үг нь "Уучлаарай, ийм муухай саналаар хуралдаан даргалчихлаа".
Гэвчиг УИХ-ын индэр ашиглан бүтэн шөнөжин "монгол комеди" хийсэн нь болсон явдал. Түүний тэрхүү үйлдэл парламентын нэр хүндийг нэг мөр дэвсэлсэн гэж хэлж болно.
Тэрчлэн ҮХЦ-ийн Их суудлын хуралдаанд оролцохдоо үймээн тарьж, хаалгыг нь савж гарахдаа Цэц гэх институцийг муухай харагдуулах гэсэн гол санаархлаа ч гүйцэлдүүлсэн. Нэмээд яллагдагчаар татсан тогтоолтойгоо танилцахгүй, тагнуул прокурорын байгууллагаар тохуурхаж сууна.
Огцорсноосоо хойш УИХ-ын чуулганд огт ирэхгүй мөртлөө нам хавиараа гүйж, эмэгтэйчүүдийн байгууллагынхаа хурал хуй хийсэн шигээ "намжирдаж" яваа сурагтай.
Жирийн иргэнийг хууль дуудсан цагт очихгүй бол ял нь хүндэрдэг. Атал С.Ганбаатар, Х.Булгантуяа, Э.Болормаа нарын хууль тогтоогчид элдэв, шалтаг тоочин, хууль шүүхийг ч элэглэж байна.
УИХ-ын дарга Н.Учрал нэгэнтээ хууль төрдөг танхимаас хулгайчид төрдөг боллоо гэсэн. Тэгвэл хууль тогтоох байгууллагаасаа хулгайч нараа цэвэрлэхгүй бол Монголын төрийн үнэлэмж, нэр хүнд “уланд” гишгэгдээд удаж байна. Түүний энэ мэт даажигнал, тохуурхал хаа хүрч төгсөхийг харцгаая!
Н.БАЯР
Mono.mn
Мэдээний нийтлэгч
